Oratorium “Exodus”

In dit oratorium volgen we in grote lijnen het leven van Mozes, de grote bevrijder van de Israëlieten uit het land van de slavernij.

De Farao in zijn wijsheid meent er goed aan te doen om alle jongetjes van de Israëlieten te laten verdrinken. Het is een heel andere wijsheid, namelijk die van gehoorzaamheid aan God van vier vrouwen, die het leven van Mozes redt. Zo wordt het plan van bevrijding uit het diensthuis in werking zet.

“Heer, als Gij niet met ons mee wilt gaan, doe ons van hier niet optrekken”.

Deze woorden van Mozes vormen de rode draad in dit oratorium. Er is heel wat voor nodig geweest om Mozes deze woorden te laten spreken. De driftkop, die een oppasser doodslaat, moet vluchten. Veertig jaren van bezinning achter de schapen van zijn schoonvader zijn nodig om hem te leren dat niet uit eigen kracht, maar alleen met God aan zijn zij, de weg naar de vrijheid open ligt.

Het volk moet kiezen: In vertrouwen op God de weg naar de vrijheid inslaan, met alle onzekerheid van dien, of terug naar de zekerheid van de slavernij. Iedere keer als de moed hen in de schoenen zinkt, komt God met zijn krachtige uitredding.

Israël moet nog veertig jaren in de woestijn zwerven om te begrijpen wat het betekent om in vrijheid te leven. Dan pas kan het beloofde land in bezit worden genomen. De Tien Woorden geven daarbij de richting aan.

Mozes mag het beloofde land zelf niet in, maar het visioen op de berg Nebo geeft hem een voorproef van de heerlijke toekomst voor het volk in het beloofde land. Wij kijken mee en krijgen zo een vooruitblik van onze toekomst in een wereld van vrede, recht en overvloed.

BEKIJK Oratorium Exodus

Muziek

Om een muzikale eenheid te creëren komen een aantal muzikale thema’s terug in het Oratorium.
Veel van de koordelen zijn beschouwend van aard, maar er zijn ook korte beschrijvende delen.
Deze beschrijvende delen gaan over de figuur van Mozes en hebben dezelfde melodie, die echter steeds zeer verschillend wordt uitgevoerd al naar gelang de tekst daarom vraagt. Deze korte delen zijn te vergelijken met recitatieven in klassieke oratoria. Naast beschouwende en beschrijvende gezongen delen zijn er een drietal instrumentale intermezzo’s en is er een enkele samenzang.
De kerntekst “Heer, als Gij niet met ons mee wilt gaan, doe ons van hier niet optrekken”, hoort u in meerdere melodieën in het stuk terugkomen.

Hieronder worden enkele delen uit het Oratorium kort toegelicht.

Het stuk begint met een instrumentale inleiding waarin de melodie van het Israëlische volklied is verwerkt, de “Hatikwa” Bij ons is deze melodie bekend als “Door de wereld gaat een woord”.
In deze “Hatikwa” wordt de hoop uitgesproken dat het volk Israël uit de ballingschap bevrijd zal worden, vandaar de keuze voor deze melodie.

In het tweede deel, “ Proloog”, worden verschillende thema’ s aan u voorgesteld die later in het stuk ook weer zullen worden gebruikt. Ook hoort in dit deel een klassieke fuga; dit is een stijl waarin alle stemmen achter elkaar inzetten, enigszins te vergelijken met een canon. Verder hoort u dan nog de bekende koraalmelodie van “ Door de nacht van strijd en zorgen”.

Deel 4, “ De Tien Geboden”, is gecomponeerd in een stijl die in Engeland gebruikt wordt om psalmen te zingen; de tekst wordt gereciteerd.

Deel 16, “Lied van Mirjam”: de Bijbel beschrijft hoe de vrouwen van vreugde begonnen te zingen en te dansen en de tamboerijn te bespelen om dit te vieren.
Midden in dit deel wordt u echter opgeschrikt door het orkest dat de aanstormende zee muzikaal uitbeeldt, de zee die de Egyptenaren deed verdrinken en waardoor nu de overwinning kon worden gevierd.

Deel 22: Finale, “Visioen van Mozes”, begint met een zeer rustig beschouwend deel, met een langzame versie van een thema dat in het begin van het stuk is geïntroduceerd, waarna geleidelijk het tempo en het volume worden opgevoerd tot het jubelende slot.

BASISBEZETTING SATB MET PIANOBEGELEIDING. (orgel ad libitum)

ORKESTRATIE:

Fluit
Hobo
1e trompet
2e trompet
Hoorn in F
1e viool
2e viool
Altviool
Cello
Contrabas

Harp (ad libitum)
Percussie en pauken

Luistervoorbeelden

Oratorium Exodus

geschreven in opdracht van het Christelijk gemengd koor “De Zeeklank”

Download gratis Demopartituren

Bestel koormuziek